Definition/El

• Original, v.1.1: English
• Translations, v.1.1: العربية • български • català • čeština • Deutsch • Ελληνικά • Esperanto • español • فارسی • français • galego • hrvatski • italiano • 한국어 • македонски • मराठी • norsk bokmål • Nederlands • norsk nynorsk • polski • português • română • русский • slovenčina • slovenščina • svenska • Tiếng Việt
• Translations, v.1.0 (update/review pending): suomi
• More in progress

Σύνοψη

Αυτό το κείμενο προσδιορίζει ως "Ελεύθερα Πολιτισμικά Έργα" τα έργα ή εκφράσεις που μπορούν ελεύθερα να μελετηθούν, εφαρμοστούν, αντιγραφούν και/ή τροποποιηθούν, από οποιονδήποτε, και για οποιονδήποτε σκοπό. Επίσης περιγράφει ορισμένους αποδεκτούς περιορισμούς που σέβονται ή προστατεύουν αυτές τις πρωταρχικές ελευθερίες. Ο ορισμός κάνει διάκριση μεταξύ των ελεύθερων έργων, και ελεύθερων αδειών που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να προστατευθεί νομικά το καθεστώς ενός ελεύθερου έργου. Ο ορισμός ο ίδιος δεν είναι μια άδεια, είναι ένα εργαλείο για εκτίμηση του αν ένα έργο ή μια άδεια μπορούν να χαρακτηριστούν "ελεύθερα".

Προοίμιο

Κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις κάνουν δυνατό σε ένα αναπτυσσόμενο μέρος της ανθρωπότητας το να έχει πρόσβαση, δημιουργεί, τροποποιεί, δημοσιεύει και διακινεί διάφορους τύπους έργων - καλλιτεχνικό, επιστημονικό και εκπαιδευτικό υλικό, λογισμικό, άρθρα - εν συντομία: οτιδήποτε μπορεί να αναπαρασταθεί σε ψηφιακή μορφή. Πολλές κοινότητες έχουν σχηματιστεί για να ασκήσουν αυτές τις νέες δυνατότητες και να δημιουργήσουν ένα πλούτο συλλογικά επαναχρησιμοποιούμενων έργων.

Οι περισσότεροι δημιουργοί, οποιοδήποτε κι αν είναι το πεδίο δραστηριότητάς τους, οποιαδήποτε κι αν είναι η ιδιότητα ερασιτέχνη ή επαγγελματία, έχουν ένα γνήσιο ενδιαφέρον προτίμησης ενός οικοσυστήματος όπου τα έργα μπορούν να διαδίδονται, επαναχρησιμοποιούνται και τροποποιούνται με δημιουργικούς τρόπους. Όσο περισσότερο εύκολο είναι να επαναχρησιμοποιηθούν και τροποποιηθούν έργα, τόσο πλουσιότερος γίνεται ο πολιτισμός μας.

Για να διασφαλιστεί η ευγενής λειτουργία αυτού του οικοσυστήματος, τα έργα των δημιουργών θα πρέπει να είναι ελεύθερα, και με την ελευθερία εννοούμε:

• την ελευθερία για χρήση του έργου και απόλαυση από τα οφέλη χρήσης του
• την ελευθερία για μελέτη του έργου και εφαρμογή της γνώσης που προήλθε από αυτό
• την ελευθερία για την δημιουργία και αναδιανομή αντιγράφων, του συνόλου ή ενός μέρους, από την πληροφορία ή την αναπαράσταση
• την ελευθερία για πραγματοποίηση αλλαγών και βελτιώσεων, και την διανομή παράγωγων έργων

Αυτές οι ελευθερίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε οποιονδήποτε, οπουδήποτε, οποτεδήποτε. Θα πρέπει να μην περιορίζονται από το πλαίσιο στο οποίο χρησιμοποιείται το έργο. Η δημιουργικότητα είναι η πράξη χρήσης ενός υπάρχοντος πόρου με ένα τρόπο που δεν έχει οραματιστεί προηγουμένως.

Στις περισσότερες χώρες ωστόσο, αυτές οι ελευθερίες δεν επιβάλλονται αλλά καταστέλλονται από νόμους που κοινώς ονομάζονται νόμοι πνευματικών δικαιωμάτων. Αυτοί θεωρούν τους δημιουργούς ως εν δυνάμει θεούς-δημιουργούς και τους δίνουν το αποκλειστικό μονοπώλιο για το πως μπορεί "το υλικό τους" να επαναχρησιμοποιηθεί. Αυτό το μονοπώλιο εμποδίζει την ανάπτυξη του πολιτισμού, και ούτε καν βοηθά την οικονομική κατάσταση των δημιουργών όσο προστατεύει το επιχειρηματικό σχέδιο των ισχυρότερων εκδοτικών εταιριών.

Παρά την ύπαρξη αυτών των νόμων, οι δημιουργοί μπορούν να κάνουν τα έργα του ελεύθερα επιλέγοντας ανάμεσα σε μια τεράστια παράταξη νομικών κειμένων γνωστά ως ελεύθερες άδειες. Για ένα δημιουργό, η επιλογή να βάλει το έργο του κάτω από μια ελεύθερη άδεια δεν σημαίνει ότι χάνει όλα τα δικαιώματά του, αλλά ότι δίνει σε καθένα τις ελευθερίες που περιγράφονται παραπάνω.

Είναι σημαντικό, οποιοδήποτε έργο ισχυρίζεται ότι είναι ελεύθερο να παραχωρεί, πρακτικά και χωρίς άλλα ενδεχόμενα, τις προαναφερθείσες ελευθερίες. Για αυτό το λόγο εφεξής δίνουμε ένα ακριβή ορισμός της ελευθερίας για άδειες και για έργα δημιουργών.

Προσδιορισμός Ελεύθερων Πολιτισμικών Έργων

Αυτός είναι ο Ορισμός των Ελεύθερων Πολιτισμικών Έργων, και όταν περιγράφετε το έργο σας, σας ενθαρρύνουμε να κάνετε αναφορά σε αυτό τον ορισμό, όπως "Αυτό είναι ένα έργο υπό ελεύθερη άδεια, όπως εξηγείται στον Ορισμό των Ελεύθερων Πολιτισμικών Έργων". Αν δεν σας αρέσει ο όρος "Ελεύθερο Πολιτισμικό Έργο", μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον γενικό όρο "Ελεύθερο Περιεχόμενο", ή να αναφερθείτε εναλλακτικά σε ένα από τα υπάρχοντα κινήματα που εκφράζουν παρόμοιες ελευθερίες σε περισσότερο συγκεκριμένα πλαίσια. Επίσης σας ενθαρρύνουμε να χρησιμοποιείτε τα λογότυπα και κουμπιά Ελεύθερων Πολιτισμικών Έργων, τα οποία είναι κοινό κτήμα.

Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη ότι τέτοιος προσδιορισμός δεν παραχωρεί ουσιαστικά τα δικαιώματα που περιγράφονται σε αυτό τον ορισμό, για να είναι το έργο σας πραγματικά ελεύθερο, πρέπει να χρησιμοποιήσετε μια από τις Ελεύθερες Πολιτισμικές Άδειες ή να είναι κοινό κτήμα.

Σας αποθαρρύνουμε να χρησιμοποιήσετε άλλους όρους για να προσδιορίσετε Ελεύθερα Πολιτισμικά Έργα που δεν μεταφέρουν ένα καθαρό ορισμό της ελευθερίας, όπως "Ανοικτό Περιεχόμενο" και "Ανοικτή Πρόσβαση". Αυτοί οι όροι συχνά χρησιμοποιούνται για περιεχόμενο που είναι διαθέσιμο κάτω από "λιγότερο περιοριστικούς" όρους από αυτούς των υπαρχόντων νόμων για τα πνευματικά δικαιώματα, ή ακόμη και για έργα που απλά είναι "διαθέσιμα στον παγκόσμιο ιστό".

Προσδιορισμός Ελεύθερων Πολιτισμικών Αδειών

Οι άδειες είναι νομικά έγγραφα με τα οποία ο ιδιοκτήτης ορισμένων νομικών δικαιωμάτων μπορεί να μεταβιβάσει αυτά τα δικαιώματα σε τρίτα μέρη. Οι Ελεύθερες Πολιτισμικές Άδειες δεν ακυρώνουν κάποια δικαιώματα -- είναι πάντα προαιρετικό το να γίνουν αποδεκτές, και αν είναι αποδεκτές, παραχωρούν ελευθερίες τις οποίες δεν παραχωρούν οι νόμοι πνευματικών δικαιωμάτων από μόνοι τους. Όταν είναι αποδεκτές, ποτέ δεν περιορίζουν ή μειώνουν τις υπάρχουσες εξαιρέσεις στους νόμους πνευματικών δικαιωμάτων.

Θεμελιώδεις ελευθερίες

Προκειμένου να αναγνωριστεί ως "ελεύθερη" υπό αυτό τον ορισμό, μια άδεια θα πρέπει να παραχωρεί τις ακόλουθες ελευθερίες χωρίς περιορισμό:

• Η ελευθερία για χρήση και εκτέλεση του έργου: Στον κάτοχο της άδειας θα πρέπει να επιτρέπεται να κάνει οποιαδήποτε χρήση, ιδιωτική ή δημόσια, του έργου. Για είδη έργων όπου είναι σχετικό, αυτή η ελευθερία θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις παράγωγες χρήσεις ("συγγενή δικαιώματα") όπως εκτέλεση/παράσταση ή ερμηνεία του έργου. Δεν θα πρέπει να υπάρχει καμμία εξαίρεση, για παράδειγμα, πολιτικοί ή θρησκευτικοί παράγοντες.
• Η ελευθερία για μελέτη του έργου και εφαρμογή της πληροφορίας: Στο κάτοχο της άδειας θα πρέπει να επιτρέπεται να εξετάσει το έργο και να χρησιμοποιήσει την γνώση που απέκτησε από το έργο με οποιοδήποτε τρόπο. Η άδεια δεν μπορεί, για παράδειγμα, να περιορίζει την "αντίστροφη μηχανική".
• Η ελευθερία για την αναδιανομή αντιγράφων: Αντίγραφα μπορούν να πουληθούν, ανταλλαχθούν ή να δίδονται δωρεάν, ως μέρος ενός μεγαλύτερου έργου, συλλογής, ή ανεξάρτητα. Δεν μπορεί να υπάρχει κανένα όριο στην ποσότητα πληροφορίας που μπορεί να αντιγραφεί. Δεν μπορεί επίσης να υπάρχει κανένα όριο στο ποιος μπορεί να αντιγράψει την πληροφορία ή το που μπορεί να αντιγραφεί η πληροφορία.
• Η ελευθερία για διανομή παράγωγων έργων: Προκειμένου να δοθεί σε οποιονδήποτε η δυνατότητα να κάνει βελτιώσεις στο έργο, η άδεια δεν μπορεί να περιορίζει την ελευθερία διανομής μιας τροποποιημένης έκδοσης (ή, για φυσικά έργα, ένα έργο που κατά κάποιο τρόπο προέρχεται από το αυθεντικό), ανεξάρτητα από την πρόθεση και τον σκοπό τέτοιων τροποποιήσεων. Ωστόσο, ορισμένοι περιορισμοί μπορεί να τεθούν για να προστατέψουν αυτές τις θεμελιώδεις ελευθερίες ή την αναγνώριση των δημιουργών (δείτε παρακάτω).

Αποδεκτοί περιορισμοί

Δεν παρακωλύουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες όλοι οι περιορισμοί στην χρήση ή διανομή των έργων. Συγκεκριμένα, απαιτήσεις για αναγνώριση, για συμμετρική συνεργασία (δηλ. "copyleft"), και για την προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών θεωρούνται αποδεκτοί περιορισμοί.