Version 1.1 of the definition has been released. Please help updating it, contribute translations, and help us with the design of logos and buttons to identify free cultural works and licenses!

Definition/Nl: Difference between revisions

From Definition of Free Cultural Works
Jump to navigation Jump to search
(iets meer)
(Undo revision 13152 by 176.198.184.128 (talk))
(35 intermediate revisions by 14 users not shown)
Line 1: Line 1:
{{definition-langs}}
{{definition-langs}}


{{divbox|gray|Stabiele versie|Dit is stabiele versie '''1.0''' van de definitie. Het versie nummer zal gewijzigd worden indie de definitie wijzigt. De bewerkbare versie van de definitie kan gevonden worden op [[Definition/Unstable]]. Zie [[authoring process]] voor meer informatie, en zie [[translations]] indien u een andere versie wilt bijdragen.}}
{{divbox|gray|Stabiele versie|Dit is de Nederlandse vertaling van versie '''1.1''' van de definitie. Het versienummer zal gewijzigd worden indien de definitie wijzigt. De bewerkbare versie van de definitie kan gevonden worden op [[Definition/Unstable]]. Zie [[authoring process]] voor meer informatie, en zie [[translations]] indien u een andere versie wilt bijdragen.}}


== Samenvatting ==
== Samenvatting ==
Dit document definieert "Vrije Culturele Werken" als werk of expressies die vrij bestudeerd, toegepast, gekopieerd en/of gewijzigd kunnen worden, door iedereen, voor elk doeleinde. Het beschrijft ook bepaalde toegestane restricties die de essentiele vrijheden respecteren of beschermen. De definitie maakt onderscheid tussen ''vrij werk'' en ''[[licenses|vrije licenties]]'' die gebruikt kunnen worden om de status van een vrij werk wettelijk te beschermen. De definitie zelf is ''geen'' licentie, het is een hulpmiddel om te bepalen of een werk als "vrij" beschouwd kan worden.
Dit document definieert "Vrije Culturele Werken" als werk of expressies die vrij bestudeerd, toegepast, gekopieerd en/of gewijzigd kunnen worden, door iedereen, voor elk doeleinde. Het beschrijft ook bepaalde toegestane restricties die de essentiële vrijheden respecteren of beschermen. De definitie maakt onderscheid tussen ''vrije werken'', en ''[[licenses|vrije licenties]]'' die gebruikt kunnen worden om de status van een vrij werk wettelijk te beschermen. De definitie zelf is ''geen'' licentie, het is een hulpmiddel om te bepalen of een werk "vrij" kan worden beschouwd.


== Summary ==
This document defines "Free Cultural Works" as works or expressions which can be freely studied, applied, copied and/or modified, by anyone, for any purpose. It also describes certain permissible restrictions that respect or protect these essential freedoms. The definition distinguishes between ''free works'', and ''[[licenses|free licenses]]'' which can be used to legally protect the status of a free work. The definition itself is ''not'' a license; it is a tool to determine whether a work or license should be considered "free."
== Preamble ==
== Voorwoord ==
== Voorwoord ==


Social and technological advances make it possible for a growing part of humanity to ''access, create, modify, publish and distribute'' various kinds of works - artworks, scientific and educational materials, software, articles - in short: ''anything that can be represented in digital form''. Many communities have formed to exercise those new possibilities and create a wealth of collectively re-usable works.
Door maatschappelijke en technische vooruitgang is het voor een groeiend deel van de mensheid mogelijk om tot allerlei werken ''toegang'' te hebben, deze te ''bewerken'', werken te ''maken'', te ''wijzigen'', te ''publiceren'' en te ''verspreiden'': kunstwerken, wetenschappelijk en educatief materiaal, software, artikelen, in het kort: ''alles wat digitaal kan worden gerepresenteerd.'' Vele gemeenschappen zijn gevormd om deze nieuwe mogelijkheden te uiten en een rijkdom van collectief bruikbaar werk te creëren.
 
Door maatschappelijke en technische vooruitgang is het voor een groeiend deel van de mensheid mogelijk om tot allerlei werken ''toegang'' te hebben, te ''bewerken'', te ''maken'', te ''wijzigen'', te ''publiceren'' en te ''distribueren'': kunstwerken, wetenschappelijk en educatief materiaal, software, artikelen, in het kort: ''alles wat digitaal kan worden weergegeven.'' Verscheidene gemeenschappen zijn gevormd om deze nieuwe mogelijkheden te uiten en een rijkdom van collectief bruikbaar werk te creeëren.
 
Most authors, whatever their field of activity, whatever their amateur or professional status, have a genuine interest in favoring an ecosystem where works can be spread, re-used and derived in creative ways. The easier it is to re-use and derive works, the richer our cultures become.
 
De meeste auteurs, wat ook hun werkgebied is, of ze amateurs of professionals zijn, hebben intresse in een omgeving waarin hun werk kan worden verspreid, gebruikt en afgeleid op een creatieve manier. Hoe makkelijk het is om werk te hergebruiken en af te leiden, hoe rijker onze cultuur wordt.
 
 
To ensure the graceful functioning of this ecosystem, works of authorship should be '''free''', and by ''freedom'' we mean:
* the '''freedom to use''' the work and enjoy the benefits of using it
* the '''freedom to study''' the work and to apply knowledge acquired from it
* the '''freedom to make and redistribute copies''', in whole or in part, of the information or expression
* the '''freedom to make changes and improvements''', and to distribute derivative works
 
Om er van zeker te zijn dat dit systeem functioneert, zouden auteurswerken '''vrij''' moeten zijn, en met '''vrijheid''' wordt bedoeld:
* de '''vrijheid om gebruik te maken''' van het werk en de voordelen ervan te ervaren
* de '''vrijhein om te bestuderen''' van het werk en de verkregen kennis toe te passen
* de '''vrijheid om kopiën te maken en te verspreiden''', in het geheel of in gedeeltes van de informatie of de expressie
* de '''vrijheid om veranderingen te maken en te verbeteren''' van het werk en afgeleid werk te verspreiden
 
These freedoms should be available to anyone, anywhere, anytime. They should not be restricted by the context in which the work is used. Creativity is the act of using an existing resource in a way that had not been envisioned before.
 
Deze vrijheden zullen voor iedereen beschikbaar zijn, overal en altijd. Ze moeten niet geremd worden door de context waarin het werk gebruikt id. Creativiteit is de daad van het gebruiken van bestaande bronnen op een manier die van te voren niet voorzien is.
 
In most countries however, these freedoms are not enforced but suppressed by the laws commonly named ''copyright laws''. They consider authors as god-like creators and give them an exclusive monopoly as to how "their content" can be re-used. This monopoly impedes the flourishing of culture, and it does not even help the economic situation of authors so much as it protects the business model of the most powerful publishing companies.


In spite of those laws, authors can make their works free by choosing among a vast array of legal documents known as [[w:license|free licenses]]. For an author, choosing to put his work under a ''free license'' does not mean that he loses all his rights, but it gives to anyone the freedoms listed above.
De meeste auteurs, wat hun werkgebied dan ook is, of ze amateurs of professionals zijn, hebben interesse in een omgeving waarin hun werk kan worden verspreid, gebruikt en afgeleid op een creatieve manier. Hoe eenvoudiger het is om werk te hergebruiken en af te leiden, des te rijker onze cultuur wordt.


It is important that any work that claims to be free provides, practically and without any risk, the aforementioned freedoms. This is why we hereafter give a precise '''definition of freedom''' for licenses and for works of authorship.
Om er van zeker te zijn dat dit systeem soepel functioneert, zouden auteurswerken '''vrij''' moeten zijn, en met ''vrijheid'' wordt bedoeld:
* de '''vrijheid om gebruik te maken''' van het werk en de voordelen hiervan te ervaren
* de '''vrijheid om het werk te bestuderen''' en de verkregen kennis toe te passen
* de '''vrijheid om kopieën te maken en te verspreiden''', in het geheel of in gedeeltes van de informatie of de uitdrukking
* de '''vrijheid om veranderingen en verbeteringen te maken''' van het werk, en afgeleid werk te verspreiden


== Identifying Free Cultural Works ==
Als auteurs geen actie ondernemen, zullen hun werken vallen onder de bestaande auteurswetten, welke sterk limiteren wat anderen kunnen en niet mogen. Auteurs kunnen hun werk vrij maken door uit een aantal licenties te kiezen. Als een auteur kiest zijn/haar werk onder een ''vrije licentie'' te publiceren, betekent dit niet dat zij al hun rechten verliezen, maar het geeft iedereen de vrijheden zoals hierboven opgesomd.


This is the ''Definition of Free Cultural Works'', and when describing your work, we encourage you to make reference to this definition, as in, "This is a freely licensed work, as explained in the ''Definition of Free Cultural Works''."  If you do not like the term "Free Cultural Work," you can use the generic term "Free Content," or refer instead to one of the [[Existing Movements|existing movements]] that express similar freedoms in more specific contexts. We also encourage you to use the [[logos and buttons|Free Cultural Works logos and buttons]], which are in the public domain.
Het is belangrijk dat ieder werk dat beweert vrij te zijn op een praktische en risicoloze manier in de hiervoor genoemde vrijheden voorziet. Om deze reden geven we hierna een precieze '''definitie van vrijheid''' voor licenties en voor werken van auteurschap.


Please be advised that such identification does ''not'' actually confer the rights described in this definition; for your work to be truly free, it must use one of the Free Culture [[Licenses]] or be in the public domain.
== Identificeren van Vrije Culturele Werken ==


We discourage you to use other terms to identify Free Cultural Works which do not convey a clear definition of freedom, such as "Open Content" and "Open Access." These terms are often used to refer to content which is available under "less restrictive" terms than those of existing copyright laws, or even for works that are just "available on the Web".
Dit is de ''Definitie van Vrije Culturele Werken''. Bij het omschrijven van je werk, moedigen we je aan te refereren naar deze definitie in de trant van: "Dit is een vrij werk, zoals uitgelegd in ''Definitie van Vrije Culturele Werken''." Als u deze term niet wilt gebruiken, kun je kiezen voor de meer algemene term "Vrije Inhoud", of u kunt zelfs refereren naar één van de [[Existing Movements|bestaande bewegingen]] welke vergelijkbare vrijheden in specifiekere context uitdrukken. We moedigen u ook aan de [[logos and buttons|Vrije Culturele Werken-logo's and -knoppen]] te gebruiken. Deze zijn in het publieke domein.


== Defining Free Culture Licenses ==
Merk op dat deze identificatie ''niet'' de rechten, zoals beschreven in de definitie, waarborgen; uw werk moet één van de Vrije Culturele Licenties gebruiken of in het publieke domein zijn om werkelijk vrij te zijn.


Licenses are legal instruments through which the owner of certain legal rights may transfer these rights to third parties. Free Culture Licenses do not take any rights away -- they are always optional to accept, and if accepted, they grant freedoms which copyright law alone does not provide. When accepted, they never limit or reduce existing exemptions in copyright laws.
We ontmoedigen het gebruik van andere termen om Vrije Culturele Werken te identificeren, termen die niet duidelijk de definitie van vrijheid overbrengen, zoals "Open Content" en "Open Toegang". Deze termen worden vaak gebruikt voor inhoud welke beschikbaar is onder "minder restrictieve" voorwaarden dan die van het bestaande auteursrecht, of zelf werken die slechts "beschikbaar op het web" zijn.


=== Essential freedoms ===
== Definitie van Vrije Culturele Licenties ==


In order to be recognized as "free" under this definition, a license must grant the following freedoms without limitation:
Licenties zijn wettelijke documenten door welke de eigenaar van zekere wettelijke rechten deze rechten mag overzetten naar derde partijen. Vrije culturele werken ontnemen geen rechten -- zij zijn altijd optioneel, en wanneer ze zijn geaccepteerd, geven ze de vrijheden welke auteursrecht alleen niet biedt. Wanneer ze worden geaccepteerd, zullen ze nooit bestaande vrijstellingen in auteursrecht beperken of reduceren.


* '''The freedom to use and perform the work:''' The licensee must be allowed to make any use, private or public, of the work. For kinds of works where it is relevant, this freedom should include all derived uses ("related rights") such as performing or interpreting the work. There must be no exception regarding, for example, political or religious considerations.
=== Essentiële vrijheden ===
* '''The freedom to study the work and apply the information:''' The licensee must be allowed to examine the work and to use the knowledge gained from the work in any way. The license may not, for example, restrict "reverse engineering".
* '''The freedom to redistribute copies:''' Copies may be sold, swapped or given away for free, as part of a larger work, a collection, or independently. There must be no limit on the amount of information that can be copied. There must also not be any limit on who can copy the information or on where the information can be copied.
* '''The freedom to distribute derivative works:''' In order to give everyone the ability to improve upon a work, the license must not limit the freedom to distribute a modified version (or, for physical works, a work somehow derived from the original),  regardless of the intent and purpose of such modifications. However, some restrictions may be applied to protect these essential freedoms or the attribution of authors (see below).


=== Permissible restrictions ===
Om erkend te worden als "vrij" volgens deze definitie, moet een licentie de volgende vrijheden geven zonder beperking:


Not all restrictions on the use or distribution of works impede essential freedoms. In particular, requirements for attribution, for symmetric collaboration (i.e., "copyleft"), and for the protection of essential freedom are considered [[permissible restrictions]].
* '''De vrijheid om het werk te gebruiken en uit te voeren:''' Het is de licentieontvanger toegestaan het werk te gebruiken, privaat of publiek. Voor werken waar van toepassing, moet deze vrijheid alle afgeleide gebruiken ("verwante rechten"), zoals het uitvoeren of interpreteren van het werk, omvatten. Er mogen bijvoorbeeld geen uitzonderingen zijn die politiek of religieus van aard zijn.
* '''De vrijheid om het werk te bestuderen en de informatie toe te passen:''' Het is de licentieontvanger toegestaan om het werk op welke manier dan ook te bestuderen en de afgeleide kennis te gebruiken. De licentie mag bijvoorbeeld niet "reverse engineering" verbieden.
* '''De vrijheid om kopieën te distribueren:''' Kopieën mogen worden verkocht, geruild of gratis weggegeven, als deel van een groter werk, als collectie of onafhankelijk. Er mag geen limiet zijn aan de hoeveelheid kopieën. Er mag ook geen beperking zijn op wie de informatie mag kopiëren of waar de informatie op wordt gezet.
* '''De vrijheid om afgeleide werken te distribueren:''' Om iedereen de mogelijkheid te geven het werk te verbeteren, mag de licentie niet de vrijheid limiteren gewijzigde kopieën te distribueren (of, voor fysische werken, een werk op een of andere wijze afgeleid van het originele), ongeacht de intentie, het doel of deze wijzigingen. Echter, enige restricties mogen worden toegepast om deze essentiële vrijheden of de attributie van de auteurs (zie onder) te beschermen.


== Defining Free Cultural Works ==
=== Toegelaten restricties ===


In order to be considered free, a work ''must'' be covered by a Free Culture License, or its legal status ''must'' provide the same ''essential freedoms'' enumerated above. It is not, however, a sufficient condition. Indeed, a specific work may be non-free in other ways that restrict the essential freedoms. These are the additional conditions in order for a work to be considered free:
Niet alle restricties op het gebruik of distributie van werken belemmeren essentiële vrijheden. In het bijzonder, eisen attributie, voor symmetrische collaboratie (d.w.z. "copyleft") en de bescherming van essentiële vrijheid, worden beschouwd als [[permissible restrictions|toegelaten restricties]].


* '''Availability of source data:''' Where a final work has been obtained through the compilation or processing of a source file or multiple source files, all underlying source data should be available alongside the work itself under the same conditions. This can be the score of a musical composition, the models used in a 3D scene, the data of a scientific publication, the source code of a computer application, or any other such information.
==Het aanmerken als Vrij Cultureel Werk ==
* '''Use of a free format:''' For digital files, the format in which the work is made available should not be protected by patents, unless a world-wide, unlimited and irrevocable royalty-free grant is given to make use of the patented technology. While non-free formats may sometimes be used for practical reasons, a free format copy ''must'' be available for the work to be considered free.
* '''No technical restrictions:''' The work must be available in a form where no technical measures are used to limit the freedoms enumerated above.
* '''No other restrictions or limitations:''' The work itself must not be covered by legal restrictions (patents, contracts, etc.) or limitations (such as privacy rights) which would impede the freedoms enumerated above. A work may make use of existing legal exemptions to copyright (in order to cite copyrighted works), though only the portions of it which are unambiguously free constitute a free work.


In other words, whenever the user of a work cannot legally or practically exercise his or her basic freedoms, the work cannot be considered and should not be called "free."
Om aangemerkt te worden als vrij, ''moet'' een werk beschikbaar zijn onder een Vrije Cultuur-licentie, of de wettelijke status ''moet'' dezelfde ''essentiële vrijheden'' waarborgen als hierboven opgesomd. Dit is echter niet een voldoende voorwaarde. Een bepaald werk kan ook niet-vrij zijn op andere manieren, die de essentiële vrijheden beperken. Hier volgen de aanvullende voorwaarden die gelden om een werk als vrij te kunnen aanmerken.
* '''Beschikbaarheid van brondata:''' Indien een eindwerk is verkregen door het compileren of verwerken van een bronbestand of meerdere bronbestanden, moeten alle onderliggende data samen met het werk zelf beschikbaar zijn onder dezelfde voorwaarden. Hieronder vallen de score van een muzikale compositie, de modellen gebruikt voor een 3D-scène, de data van een wetenschappelijke publicatie, de broncode van een computerprogramma, en dergelijke informatie.
* '''Gebruik van een vrije bestandsindeling:''' Voor digitale bestanden, mag de indeling waarin het werk beschikbaar wordt gemaakt niet beperkt worden door octrooien (patenten), behalve als er een wereldwijde, ongelimiteerde en onherroepelijke royalty-vrije toestemming wordt gegeven voor het gebruik maken van de geoctrooieerde technologie. Hoewel niet-vrije bestandsindelingen soms gebruikt mogen worden voor praktische doeleinden, ''moet'' immer een vrije indeling-kopie beschikbaar zijn.
* '''Geen technische beperkingen:''' Het werk moet beschikbaar zijn in een vorm waarbij geen technische beperkingen zijn gebruikt om de bovenomschreven vrijheden te beperken.
* '''Geen andere beperkingen of voorwaarden:''' Op het werk zelf mogen geen wettelijke beperkingen (octrooien, contracten, enz.) of andere beperkingen (zoals recht op privacy) rusten, die de bovenomschreven vrijheden beperken. Een werk mag gebruik maken van bestaande beperkingen op het auteursrecht (om auteursrechtelijk beschermd werk te citeren), maar alleen de gedeelten die onmiskenbaar vrij zijn vormen een vrij werk.


== Further reading ==
In andere woorden, in alle omstandigheden waarin een gebruiker van een werk niet juridisch of praktisch zijn of haar basale vrijheden kan uitoefenen, kan het werk niet aangemerkt worden als een "vrij werk" en zou het ook niet zo genoemd moeten worden.


* See [[Licenses]] for discussion of individual licenses, and whether they meet this definition or not.
== Verder lezen ==
* See [[History]] for acknowledgments and background on this definition.
* See the [[FAQ]] for some questions and answers.
* See [[Portal:Index]] for topic-specific pages about free cultural works.


== Versioning ==
* Zie [[Licenses|Licenties]] voor een discussie over individuele licenties, en of deze aan de definitie voldoen.
* Zie [[History|Geschiedenis]] voor erkenningen en achtergronden van deze definitie.
* Zie de [[FAQ]] voor enkele vragen en antwoorden.
* Zie [[Portal:Index]] voor onderwerp-specifieke pagina's over vrije culturele werken.


New versions of this definition shall be released as soon as a consensus (achieved directly or through a vote, as per the [[authoring process]]) has developed around suggested changes. Numbering shall be 0.x for initial draft releases, 1.x, 2.x .. for major releases, x.1, x.2 .. for minor releases. A minor release is made when the text is modified in ways which do not have an impact on the scope of existing or hypothetical licenses covered by this definition.
== Versies ==


__NOTOC__
Nieuwe versies van deze definitie (het Engelse origineel) zullen worden gepubliceerd zodra een consensus (direct of door een stemming, d.m.v. het [[authoring process]]) is ontwikkeld rondom de voorgestelde wijzigingen. Nummering zal zijn 0.x voor initiële kladversies, 1.x, 2.x .. voor de publicatie van hoofdversies, x.1, x.2 .. voor kleine versies. Een kleine versie wordt geschreven als de tekst gewijzigd is op zodanige manier dat dit geen impact heeft op het bereik van bestaande of hypothetische licenties welke deze definitie dekt.


__NOTOC__
__NOTOC__

Revision as of 13:33, 8 February 2012

Stabiele versie
Dit is de Nederlandse vertaling van versie 1.1 van de definitie. Het versienummer zal gewijzigd worden indien de definitie wijzigt. De bewerkbare versie van de definitie kan gevonden worden op Definition/Unstable. Zie authoring process voor meer informatie, en zie translations indien u een andere versie wilt bijdragen.

Samenvatting

Dit document definieert "Vrije Culturele Werken" als werk of expressies die vrij bestudeerd, toegepast, gekopieerd en/of gewijzigd kunnen worden, door iedereen, voor elk doeleinde. Het beschrijft ook bepaalde toegestane restricties die de essentiële vrijheden respecteren of beschermen. De definitie maakt onderscheid tussen vrije werken, en vrije licenties die gebruikt kunnen worden om de status van een vrij werk wettelijk te beschermen. De definitie zelf is geen licentie, het is een hulpmiddel om te bepalen of een werk "vrij" kan worden beschouwd.

Voorwoord

Door maatschappelijke en technische vooruitgang is het voor een groeiend deel van de mensheid mogelijk om tot allerlei werken toegang te hebben, deze te bewerken, werken te maken, te wijzigen, te publiceren en te verspreiden: kunstwerken, wetenschappelijk en educatief materiaal, software, artikelen, in het kort: alles wat digitaal kan worden gerepresenteerd. Vele gemeenschappen zijn gevormd om deze nieuwe mogelijkheden te uiten en een rijkdom van collectief bruikbaar werk te creëren.

De meeste auteurs, wat hun werkgebied dan ook is, of ze amateurs of professionals zijn, hebben interesse in een omgeving waarin hun werk kan worden verspreid, gebruikt en afgeleid op een creatieve manier. Hoe eenvoudiger het is om werk te hergebruiken en af te leiden, des te rijker onze cultuur wordt.

Om er van zeker te zijn dat dit systeem soepel functioneert, zouden auteurswerken vrij moeten zijn, en met vrijheid wordt bedoeld:

  • de vrijheid om gebruik te maken van het werk en de voordelen hiervan te ervaren
  • de vrijheid om het werk te bestuderen en de verkregen kennis toe te passen
  • de vrijheid om kopieën te maken en te verspreiden, in het geheel of in gedeeltes van de informatie of de uitdrukking
  • de vrijheid om veranderingen en verbeteringen te maken van het werk, en afgeleid werk te verspreiden

Als auteurs geen actie ondernemen, zullen hun werken vallen onder de bestaande auteurswetten, welke sterk limiteren wat anderen kunnen en niet mogen. Auteurs kunnen hun werk vrij maken door uit een aantal licenties te kiezen. Als een auteur kiest zijn/haar werk onder een vrije licentie te publiceren, betekent dit niet dat zij al hun rechten verliezen, maar het geeft iedereen de vrijheden zoals hierboven opgesomd.

Het is belangrijk dat ieder werk dat beweert vrij te zijn op een praktische en risicoloze manier in de hiervoor genoemde vrijheden voorziet. Om deze reden geven we hierna een precieze definitie van vrijheid voor licenties en voor werken van auteurschap.

Identificeren van Vrije Culturele Werken

Dit is de Definitie van Vrije Culturele Werken. Bij het omschrijven van je werk, moedigen we je aan te refereren naar deze definitie in de trant van: "Dit is een vrij werk, zoals uitgelegd in Definitie van Vrije Culturele Werken." Als u deze term niet wilt gebruiken, kun je kiezen voor de meer algemene term "Vrije Inhoud", of u kunt zelfs refereren naar één van de bestaande bewegingen welke vergelijkbare vrijheden in specifiekere context uitdrukken. We moedigen u ook aan de Vrije Culturele Werken-logo's and -knoppen te gebruiken. Deze zijn in het publieke domein.

Merk op dat deze identificatie niet de rechten, zoals beschreven in de definitie, waarborgen; uw werk moet één van de Vrije Culturele Licenties gebruiken of in het publieke domein zijn om werkelijk vrij te zijn.

We ontmoedigen het gebruik van andere termen om Vrije Culturele Werken te identificeren, termen die niet duidelijk de definitie van vrijheid overbrengen, zoals "Open Content" en "Open Toegang". Deze termen worden vaak gebruikt voor inhoud welke beschikbaar is onder "minder restrictieve" voorwaarden dan die van het bestaande auteursrecht, of zelf werken die slechts "beschikbaar op het web" zijn.

Definitie van Vrije Culturele Licenties

Licenties zijn wettelijke documenten door welke de eigenaar van zekere wettelijke rechten deze rechten mag overzetten naar derde partijen. Vrije culturele werken ontnemen geen rechten -- zij zijn altijd optioneel, en wanneer ze zijn geaccepteerd, geven ze de vrijheden welke auteursrecht alleen niet biedt. Wanneer ze worden geaccepteerd, zullen ze nooit bestaande vrijstellingen in auteursrecht beperken of reduceren.

Essentiële vrijheden

Om erkend te worden als "vrij" volgens deze definitie, moet een licentie de volgende vrijheden geven zonder beperking:

  • De vrijheid om het werk te gebruiken en uit te voeren: Het is de licentieontvanger toegestaan het werk te gebruiken, privaat of publiek. Voor werken waar van toepassing, moet deze vrijheid alle afgeleide gebruiken ("verwante rechten"), zoals het uitvoeren of interpreteren van het werk, omvatten. Er mogen bijvoorbeeld geen uitzonderingen zijn die politiek of religieus van aard zijn.
  • De vrijheid om het werk te bestuderen en de informatie toe te passen: Het is de licentieontvanger toegestaan om het werk op welke manier dan ook te bestuderen en de afgeleide kennis te gebruiken. De licentie mag bijvoorbeeld niet "reverse engineering" verbieden.
  • De vrijheid om kopieën te distribueren: Kopieën mogen worden verkocht, geruild of gratis weggegeven, als deel van een groter werk, als collectie of onafhankelijk. Er mag geen limiet zijn aan de hoeveelheid kopieën. Er mag ook geen beperking zijn op wie de informatie mag kopiëren of waar de informatie op wordt gezet.
  • De vrijheid om afgeleide werken te distribueren: Om iedereen de mogelijkheid te geven het werk te verbeteren, mag de licentie niet de vrijheid limiteren gewijzigde kopieën te distribueren (of, voor fysische werken, een werk op een of andere wijze afgeleid van het originele), ongeacht de intentie, het doel of deze wijzigingen. Echter, enige restricties mogen worden toegepast om deze essentiële vrijheden of de attributie van de auteurs (zie onder) te beschermen.

Toegelaten restricties

Niet alle restricties op het gebruik of distributie van werken belemmeren essentiële vrijheden. In het bijzonder, eisen attributie, voor symmetrische collaboratie (d.w.z. "copyleft") en de bescherming van essentiële vrijheid, worden beschouwd als toegelaten restricties.

Het aanmerken als Vrij Cultureel Werk

Om aangemerkt te worden als vrij, moet een werk beschikbaar zijn onder een Vrije Cultuur-licentie, of de wettelijke status moet dezelfde essentiële vrijheden waarborgen als hierboven opgesomd. Dit is echter niet een voldoende voorwaarde. Een bepaald werk kan ook niet-vrij zijn op andere manieren, die de essentiële vrijheden beperken. Hier volgen de aanvullende voorwaarden die gelden om een werk als vrij te kunnen aanmerken.

  • Beschikbaarheid van brondata: Indien een eindwerk is verkregen door het compileren of verwerken van een bronbestand of meerdere bronbestanden, moeten alle onderliggende data samen met het werk zelf beschikbaar zijn onder dezelfde voorwaarden. Hieronder vallen de score van een muzikale compositie, de modellen gebruikt voor een 3D-scène, de data van een wetenschappelijke publicatie, de broncode van een computerprogramma, en dergelijke informatie.
  • Gebruik van een vrije bestandsindeling: Voor digitale bestanden, mag de indeling waarin het werk beschikbaar wordt gemaakt niet beperkt worden door octrooien (patenten), behalve als er een wereldwijde, ongelimiteerde en onherroepelijke royalty-vrije toestemming wordt gegeven voor het gebruik maken van de geoctrooieerde technologie. Hoewel niet-vrije bestandsindelingen soms gebruikt mogen worden voor praktische doeleinden, moet immer een vrije indeling-kopie beschikbaar zijn.
  • Geen technische beperkingen: Het werk moet beschikbaar zijn in een vorm waarbij geen technische beperkingen zijn gebruikt om de bovenomschreven vrijheden te beperken.
  • Geen andere beperkingen of voorwaarden: Op het werk zelf mogen geen wettelijke beperkingen (octrooien, contracten, enz.) of andere beperkingen (zoals recht op privacy) rusten, die de bovenomschreven vrijheden beperken. Een werk mag gebruik maken van bestaande beperkingen op het auteursrecht (om auteursrechtelijk beschermd werk te citeren), maar alleen de gedeelten die onmiskenbaar vrij zijn vormen een vrij werk.

In andere woorden, in alle omstandigheden waarin een gebruiker van een werk niet juridisch of praktisch zijn of haar basale vrijheden kan uitoefenen, kan het werk niet aangemerkt worden als een "vrij werk" en zou het ook niet zo genoemd moeten worden.

Verder lezen

  • Zie Licenties voor een discussie over individuele licenties, en of deze aan de definitie voldoen.
  • Zie Geschiedenis voor erkenningen en achtergronden van deze definitie.
  • Zie de FAQ voor enkele vragen en antwoorden.
  • Zie Portal:Index voor onderwerp-specifieke pagina's over vrije culturele werken.

Versies

Nieuwe versies van deze definitie (het Engelse origineel) zullen worden gepubliceerd zodra een consensus (direct of door een stemming, d.m.v. het authoring process) is ontwikkeld rondom de voorgestelde wijzigingen. Nummering zal zijn 0.x voor initiële kladversies, 1.x, 2.x .. voor de publicatie van hoofdversies, x.1, x.2 .. voor kleine versies. Een kleine versie wordt geschreven als de tekst gewijzigd is op zodanige manier dat dit geen impact heeft op het bereik van bestaande of hypothetische licenties welke deze definitie dekt.